در بورس تهران نیز زمزمه تغییر روش عرضههای اولیه سهام به گوش میرسد. در همین رابطه همشهری گفتوگویی با زینت مرادی نیا کارشناس بازار سرمایه در باره تغییر روش حراج در بورس تهران انجام داده است.
- بهنظر شما آیا روش حراج برای انجام عرضههای اولیه سهام در بورس تهران مناسب است؟
بهنظر میرسد بورسهای دیگر دنیا روشهای دیگری را جایگزین روش حراج در عرضههای اولیه سهام خود کردهاند ضمن اینکه معمولا ناشران اوراق بهادار یعنی آن کسانی که در فروش آن سهم ذینفع هستند مهمترین افرادی هستند که میتوانند در تعیین قیمت پایه سهام نقش داشته باشند.
- چگونه؟
در دنیا معمولا 2نوع عرضه اولیه وجود دارد که یکی از آنها عرضه سهام از محل افزایش سرمایه است و دیگری فروش سهام از سوی یک سهامدار دیگر یعنی اینکه سهامداران دیگر شرکت سهام خود را عرضه کنند و معمولا آن چیزی که در دنیا رایج است این است که سهامدار عمده قیمت خود را اعلام میکند، اما باید تحلیلها و اطلاعات کامل مربوط به سهم را به بازار ارائه دهد تا بازار براساس آن قیمت اعلام شده را ارزیابی کند.
- بهنظر شما آیا امکان افزایش قیمت و گرانفروشی در روش حراج وجود دارد؟
در روش حراج به راحتی میتوان قیمت را بالا و پایین برد. ضمن اینکه خیلی از سهامداران برای به دست آوردن سود بدون هیچ تحلیل و تحتتأثیر جو عمومی اقدام به خرید سهام میکنند وممکن است پس از آن متضرر شوند، مانند سهام بیمه دانا. بنابراین امکان متضرر شدن سهامداران جز در این روش وجود دارد. در عین حال در هیچ کجای دنیا هیچ تضمنی برای سود آور بودن عرضههای اولیه وجود ندارد.
- اما معمولاً از عرضههای اولیه در دنیا استقبال میشود؟
این روش مانند نقاشی است که برای نخستین بار نمایشگاه نقاشی برگزار کرده است و هنوزتابلوهای این نقاش در انظار عمومی به نمایش در نیامده است که تحلیلی برای آن وجود داشته باشد در نتیجه اگر قیمت تابلوها را بالا درنظر بگیرد برای فروش آنها باشکست مواجه میشود ودرصورتی که پایین درنظر بگیرد متضرر میشود. بر همین اساس است که گفته میشود تضمینی برای موفق بودن عرضههای اولیه وجود ندارد.